Czerwonka to ostra choroba zakaźna jelit, która powoduje ciężką biegunkę z krwią i śluzem, gorączkę i silne bóle brzucha. Wyróżniamy dwa główne typy:
🔴 1. Czerwonka bakteryjna (shigelloza)
🦠 Przyczyna:
- Wywoływana przez bakterie z rodzaju Shigella, najczęściej Shigella dysenteriae.
📈 Droga zakażenia:
- Fekalno-oralna – przez kontakt z zakażonymi odchodami (np. brudne ręce, skażona żywność lub woda),
- Czasem przez zanieczyszczone powierzchnie lub muchy w złych warunkach sanitarnych.
🤒 Objawy:
- Biegunka z domieszką krwi i śluzu,
- Gorączka, nudności, wymioty,
- Silne bóle brzucha, bolesne parcie na stolec (tzw. tenesmy),
- Odwodnienie, osłabienie.
🧬 2. Czerwonka pełzakowa (ameboza)
- Wywoływana przez pasożyta: Entamoeba histolytica,
- Występuje głównie w ciepłych krajach tropikalnych i subtropikalnych (Azja, Afryka, Ameryka Południowa).
✅ Leczenie:
- Czerwonka bakteryjna: antybiotyki (np. cyprofloksacyna, azytromycyna),
- Czerwonka pełzakowa: leki przeciwpasożytnicze (np. metronidazol),
- Ważne jest też nawadnianie i czasem elektrolity doustne lub dożylne.
🛡️ Jak się chronić?
🧼 Profilaktyka:
- Dokładne mycie rąk po toalecie i przed jedzeniem,
- Picie tylko czystej lub przegotowanej wody,
- Unikanie surowych potraw i lodu w podejrzanych warunkach (np. w podróży),
- Bezpieczne warunki sanitarne – odpowiednia higiena w domu, szkołach i kuchniach.
⚠️ Uwagi:
- Czerwonka jest bardzo zaraźliwa – w środowiskach zbiorowych (żłobki, przedszkola, obozy) może łatwo wywołać epidemię.
- Nieleczona może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci – zwłaszcza u dzieci i osób starszych.