Oczyszczenie zamkniętego pomieszczenia (np. schronu) z nadmiaru dwutlenku węgla (CO₂) jest kluczowe dla bezpieczeństwa i przeżycia jego użytkowników.
Polecane środki, sposoby, metody:
Wodorotlenek wapnia (Ca(OH)₂), znany także jako wapno gaszone, to jedna z najbezpieczniejszych i najtańszych substancji do pochłaniania dwutlenku węgla (CO₂) w zamkniętych pomieszczeniach, takich jak schrony.
🧪 CO TO JEST: WODOROTLENEK WAPNIA (Ca(OH)₂)
- Substancja stała – biały proszek lub pasta.
- Lekko żrąca (ale dużo bezpieczniejsza niż NaOH).
- W reakcji z CO₂ tworzy węglan wapnia (CaCO₃) – nietoksyczny osad.
✅ ZALETY:
- Bezpieczna dla ludzi (przy zachowaniu ostrożności).
- Niepalna.
- Łatwa w użyciu i tania.
- Nie wymaga energii ani skomplikowanych urządzeń.
- Produkt reakcji (CaCO₃) jest obojętny i można go zutylizować.
🛠️ JAK PRZYGOTOWAĆ POCHŁANIACZ CO₂ Z WAPNA GASZONEGO
📦 Co będzie potrzebne:
- Wodorotlenek wapnia (Ca(OH)₂) – dostępny w sklepach budowlanych jako wapno gaszone (unikaj wapna palonego – tlenku wapnia, CaO!).
- Pojemniki – np. płaskie kuwety, tacki, miski.
- Gaza, siatka lub filtr papierowy (opcjonalnie – dla bezpieczeństwa).
- Rękawiczki i maska pyłowa – przy manipulacji suchym proszkiem.
🔧 Instrukcja krok po kroku:
1. Przygotowanie pochłaniacza CO₂:
- Do płytkiego pojemnika wsyp 1–2 cm warstwę wapna gaszonego.
- Można lekko zwilżyć wodą (nie rozcieńczać całkowicie) – tworzy się wtedy pasta, która zwiększa powierzchnię reakcji i ogranicza pylenie.
2. Rozmieszczenie:
- Umieść pojemniki w kilku punktach schronu, szczególnie tam, gdzie przebywają ludzie.
- Wymieniaj je co kilka dni (lub częściej w zależności od liczby osób i czasu pobytu).
3. Wymiana i utylizacja:
- Gdy pochłaniacz przereaguje (zamieni się w kredowo-szary osad – CaCO₃), należy go wymienić.
- Wapno po reakcji można zutylizować z odpadami budowlanymi lub ogrodniczo (jako odkwaszacz gleby).
⚠️ ŚRODKI OSTROŻNOŚCI:
- Nie wdychaj pyłu – może podrażniać drogi oddechowe.
- Unikaj kontaktu z oczami i skórą – używaj rękawiczek.
- Nie spożywać!
- Trzymać z dala od dzieci.
🧮 ORIENTACYJNE ILOŚCI:
- 1 kg Ca(OH)₂ pochłania około 450–500 litrów CO₂.
- Na 1 osobę w schronie na 24h potrzeba ok. 1,5–2 kg wapna (z zapasem).
- Dla 4 osób na 3 dni: ok. 15–20 kg wapna.
🎯 PODSUMOWANIE:
| Cecha | Wodorotlenek wapnia (Ca(OH)₂) |
|---|---|
| Skuteczność | Średnia (wystarczająca w schronie) |
| Bezpieczeństwo | Wysokie (przy ostrożności) |
| Cena | Bardzo niska |
| Dostępność | Wysoka (sklepy budowlane) |
| Dodatkowe potrzeby | Pojemniki, maska pyłowa |
Praktyczny plan rozmieszczenia pochłaniaczy CO₂ z wapna gaszonego (Ca(OH)₂) dla schronu o powierzchni 20 m², przy założeniu, że korzystają z niego 4 osoby przez 72 godziny (3 dni), bez dostępu do wentylacji.
📏 ZAŁOŻENIA TECHNICZNE:
- Objętość pomieszczenia (przy wysokości 2,5 m): 20 m2×2,5 m=50 m3=50000 litrów powietrza
- Średnia emisja CO₂ na osobę:
ok. 15 000 litrów CO₂ w ciągu 72 godzin. - Łączna emisja dla 4 osób: 4×15000=60000 litrów CO2
- Wydajność pochłaniania:
1 kg Ca(OH)₂ pochłania ok. 450–500 litrów CO₂ - Potrzebna ilość wapna gaszonego: 60000÷450≈135 kg (z zapasem – zaokrąglamy do 140–150 kg)
🛠️ ROZMIESZCZENIE POCHŁANIACZY W POMIESZCZENIU 20 m²
✅ Zalecany układ:
- Użyj 8 pojemników (np. szerokie kuwety lub plastikowe skrzynki, ok. 5–7 litrów każda).
- Do każdego wsyp ok. 15–20 kg wapna (łącznie 140–160 kg).
- Rozmieszczone równomiernie w rogach i przy ścianach, aby nie przeszkadzały i równomiernie działały.
🔲 Schemat (widok z góry, uproszczony):
+----------------------------+
| [X] [X] | ← 2 pochłaniacze w narożnikach
| |
| [X] [X] | ← 2 przy dłuższych ścianach
| |
| [X] [X] | ← 2 przy przeciwnej ścianie
| |
| [X] [X] | ← 2 w narożnikach przeciwległych
+----------------------------+
Każde [X] to pojemnik z ok. 15–20 kg wapna (najlepiej lekko zwilżonego).
🧹 UTRZYMANIE:
- Co 24 godziny sprawdź stan pochłaniaczy – jeśli pasta stwardnieje i zacznie przypominać kredę (CaCO₃), wymień na świeżą.
- Trzymaj część wapna w rezerwie na ewentualne przedłużenie pobytu.
🧯 BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA:
- Zakryj pojemniki gazą lub siatką, by uniknąć przypadkowego kontaktu.
- Nie umieszczaj ich przy źródłach ciepła, kablach czy miejscach użytkowania sprzętu elektrycznego.
- Nie dopuszczaj dzieci i zwierząt do pojemników.
Bardziej zaawansowani „majsterkowicze” mogą wykonać pochłaniacz wykorzystując dodatkowo wentylator (nawiew), który działa przez zasilanie z akumulatora z regulatorem mocy nawiewu oraz z zastosowaniem filtra/ów HEPA, które dodatkowo oczyszczą powietrze z drobinek, które mogą zostać wprowadzone do pomieszczenia przez zastosowanie nawiewu.