Podchloryn sodu (NaOCl) to związek chemiczny stosowany jako środek dezynfekujący, wybielający i oczyszczający wodę. Można go uzyskać na kilka sposobów:
1. Elektroliza wodnego roztworu chlorku sodu (NaCl) – metoda przemysłowa
Reakcja chemiczna: 2NaCl+H2O→NaOCl+H2+NaCl2NaCl + H_2O \rightarrow NaOCl + H_2 + NaCl
Opis:
- Do wody dodaje się sól kuchenną (NaCl) i poddaje elektrolizie.
- Na katodzie wydziela się wodór (H₂), a na anodzie powstaje chlor gazowy (Cl₂).
- Chlor reaguje z wodorotlenkiem sodu (NaOH) tworząc podchloryn sodu (NaOCl).
- Jest to główna metoda produkcji stosowana w przemyśle.
2. Reakcja chloru z wodorotlenkiem sodu – metoda laboratoryjna i przemysłowa
Reakcja chemiczna: Cl2+2NaOH→NaCl+NaOCl+H2OCl_2 + 2NaOH \rightarrow NaCl + NaOCl + H_2O
Opis:
- W tej metodzie gazowy chlor (Cl₂) przepuszcza się przez zimny i rozcieńczony roztwór wodorotlenku sodu (NaOH).
- Powstaje mieszanina chlorku sodu (NaCl) i podchlorynu sodu (NaOCl).
- Metoda ta pozwala na produkcję wybielaczy i środków dezynfekujących.
3. Reakcja dwutlenku manganu z podchlorynem wapnia
Reakcja chemiczna: Ca(OCl)2+MnO2+2NaOH→NaOCl+Ca(OH)2+MnO2Ca(OCl)_2 + MnO_2 + 2NaOH \rightarrow NaOCl + Ca(OH)_2 + MnO_2
Opis:
- Podchloryn sodu można uzyskać z podchlorynu wapnia (stosowanego np. w dezynfekcji wody basenowej) przez reakcję z wodorotlenkiem sodu i tlenkiem manganu(IV).
- Jest to bardziej skomplikowana metoda, ale użyteczna w laboratoriach.
4. Reakcja chloru z węglanem sodu (metoda alternatywna)
Reakcja chemiczna: Cl2+Na2CO3+H2O→NaOCl+NaCl+CO2Cl_2 + Na_2CO_3 + H_2O \rightarrow NaOCl + NaCl + CO_2
Opis:
- Chlor reaguje z węglanem sodu (sodą kalcynowaną) w obecności wody.
- Produktem ubocznym jest dwutlenek węgla (CO₂).
- Metoda ta jest mniej wydajna niż reakcja z NaOH.
Podsumowanie – Najlepsze metody w praktyce
- Elektroliza solanki – najczęściej stosowana w przemyśle.
- Reakcja chloru z NaOH – prosta metoda laboratoryjna i przemysłowa.
- Reakcja podchlorynu wapnia z NaOH – dobra alternatywa.