Tymczasowy, prowizoryczny schron dla rodziny (np. w sytuacji konfliktu, zagrożenia ostrzałem, katastrofy lub ewakuacji) powinien spełniać cztery główne kryteria:
ochrona, kamuflaż, izolacja, czasowa samowystarczalność.
Oto kilka praktycznych i możliwych do szybkiego wdrożenia opcji:
🛖 1. Piwnica lub podziemne pomieszczenie
Najlepsza opcja domowa – jeśli istnieje.
- ✅ Naturalna osłona przed odłamkami i falą uderzeniową.
- ✅ Można łatwo zabezpieczyć drzwi piaskiem, workami lub meblami.
- ➕ Możliwość przechowywania zapasów.
- ❗ Wzmocnij strop i drzwi; zapewnij wentylację.
🧱 2. Wzmocnione pomieszczenie wewnątrz domu (safe room DIY)
Dla domów bez schronu.
- Wybierz pomieszczenie bez okien (np. łazienka, spiżarnia).
- Obłóż ściany i drzwi od wewnątrz:
- materacami, meblami, książkami (tłumią odłamki),
- workami z piaskiem lub ziemią (jeśli dostępne).
- Można użyć drzwi z drewna litego lub metalu jako wzmocnienia.
⛺ 3. Zadaszenie z materiałów dostępnych (np. ogród, działka, wieś)
Schronienie naziemne lub półpodziemne:
- Wykop prosty rów/schron z daszkiem (np. z desek + ziemia na wierzchu).
- Użyj:
- worków z piaskiem / gruzem,
- grubej plandeki + błota/ziemi do maskowania,
- palet, płyt OSB, betonu.
- ➕ Niskie koszty, dobra ochrona przed ostrzałem.
🚐 4. Pojazd zewnętrzny + osłona (mobilny schron)
- Samochód z grubą karoserią zaparkowany w zagłębieniu, np. w rowie lub pod mostem.
- Dodatkowo osłonięty materacami lub workami z piaskiem od strony potencjalnego zagrożenia.
- ➕ Możliwość szybkiej ewakuacji.
- ❌ Ograniczona ochrona przed bezpośrednim ostrzałem.
🪨 5. Naturalne schronienie
W terenie otwartym:
- rów przeciwczołgowy, głęboki rów melioracyjny,
- pieczara, jaskinia, zagajnik z gęstą roślinnością,
- teren zasłonięty skałami, dużymi betonowymi konstrukcjami.
- Kamuflaż naturalny (liście, gałęzie, błoto).
📦 Co zabrać do prowizorycznego schronu:
- Woda pitna (min. 3 litry/osobę/dzień na 3 dni),
- Latarka, powerbank, zapasowe baterie,
- Radio na baterie,
- Apteczka, leki, środki higieniczne,
- Jedzenie długoterminowe (konserwy, suchary),
- Dokumenty, gotówka,
- Koce, karimaty, folie NRC.
📌 Wskazówki ogólne:
- Unikaj okien i dachów – są najsłabszym punktem.
- Wentylacja – zapewnij dostęp powietrza (nawet przez rurę PCV).
- Czas przebywania: w razie ataku rakietowego – przeważnie do 10 minut; w razie oblężenia – dni/tygodnie.
- Kamuflaż – jeśli jesteś poza miastem, nie wyróżniaj schronienia.
Teren zabudowany w Polsce, oto konkretne i praktyczne opcje na tymczasowy/prowizoryczny schron dla rodziny, możliwe do zrealizowania w mieszkaniu, domu lub jego bezpośrednim otoczeniu (np. piwnica, ogród, garaż):
🧱 OPCJA 1: „Bezpieczny pokój” wewnątrz mieszkania / domu
👉 Co wybrać:
- najlepiej łazienka (żelbetowe ściany), korytarz bez okien, spiżarnia, schowek,
- z dala od ścian zewnętrznych i bez okien.
🔧 Jak przerobić na schron?
- Zabarykaduj drzwi (meble, materace, worki z ziemią/piaskiem),
- Zasłoń ściany i narożniki:
- grube książki, szafy, materace, meble,
- Zatkaj kratki wentylacyjne tylko częściowo (przeciwwybuchowo, ale z przepływem powietrza),
- Wstaw wiadro z pokrywką jako prowizoryczną toaletę + worki i żwirek dla kota.
✅ Chroni przed falą uderzeniową, odłamkami i gruzem.
🏚️ OPCJA 2: Piwnica / garaż / komórka lokatorska
Jeśli mieszkasz w bloku lub kamienicy z piwnicami:
- wybierz piwnicę z dala od rur gazowych i dużych szyb wentylacyjnych,
- zabezpiecz wejście: worki z piaskiem, betonowe bloki, drewno,
- zbuduj przegrodę z płyt OSB + materace w środku (na wypadek zawalenia się stropu),
- zgromadź: wodę, jedzenie, śpiwory, latarkę, radio, apteczkę.
✅ Można spędzić tam nawet kilka dni w razie potrzeby.
⛺ OPCJA 3: W ogródku – schron ziemny lub półziemny
Jeśli masz działkę, ogródek, podwórko:
🔨 Jak:
- wykop dół min. 1,2 m głębokości, szer. 2–3 m, długość 2–4 m,
- przykryj deskami lub paletami + grubą plandeką i zasyp ziemią,
- wejście maskuj (np. gałęzie, stare drzwi),
- środek wyłóż folią i kocami,
- zapas wody, latarka, wiadro-toaleta, filtr do wody.
✅ Świetna ochrona przed eksplozją, ogniem, odłamkami. Niewidoczny z drona.
🚧 OPCJA 4: Schron z gotowych materiałów (np. altana, komórka, garaż)
- Wzmocnij ściany workami z ziemią / gruzem / piaskiem,
- Zabezpiecz dach plandeką + ziemią w workach,
- Wejście z drewna + podparcie od środka (np. belka stropowa),
- Stwórz „pokój w pokoju” z mebli i materacy.
📦 Minimum wyposażenia (na 48–72 h dla rodziny):
| Kategoria | Co zabrać |
|---|---|
| Woda | min. 12–20 l (3–5 l/osobę/dzień) |
| Jedzenie | konserwy, suchary, batony, mleko UHT, sól |
| Światło | latarka LED, świeczki, powerbank, zapas baterii |
| Higiena | chusteczki, papier, ręcznik, worek na odchody |
| Ciepło | koce, śpiwory, folia NRC, ubrania termiczne |
| Informacja | radio FM/AM na baterie |
| Apteczka | bandaże, rękawiczki, leki stałe, środki odkażające |
| Dokumenty | ksero dowodów, gotówka, telefon bez sim (tylko alarm) |
🧠 Ważne rady:
- Sprawdź najbliższe schrony publiczne na stronie urzędu miasta (często są to szkoły, parkingi podziemne, stare bunkry),
- Zrób plan ewakuacji dla rodziny,
- Naucz dzieci reagowania na sygnały alarmowe,
- Miej plecak ewakuacyjny gotowy pod drzwiami.
Oto prosty schemat i plan budowy tymczasowego schronu z palet i worków z piaskiem, który można zrealizować w jeden dzień na terenie przydomowym, działce lub ogrodzie – idealny na czas kryzysu, alarmów bombowych lub jako awaryjne schronienie dla rodziny.
🛠️ PROWIZORYCZNY SCHRON Z PALET + WORKI Z PIASKIEM
⏳ Czas budowy: 1 dzień
👨👩👧 Dla: 2–4 osoby
📍 Lokalizacja: ogród, działka, podwórko, miejsce osłonięte
🧱 1. MATERIAŁY (do zdobycia w markecie budowlanym lub lokalnie)
| Materiał | Ilość | Uwagi |
|---|---|---|
| Palety drewniane (europalety) | 6–10 szt. | Na ściany i dach |
| Worki jutowe lub PP (np. po ziemniakach) | 50–70 szt. | Wypełnione ziemią lub piaskiem (można użyć żwiru) |
| Plandeka gruba PE (zielona/szara) | 1 duża (3×4 m lub większa) | Wodoodporna, na dach i ściany |
| Szpadel | 1 | Do kopania dołu i napełniania worków |
| Sznurek, drut, taśma parciana | ok. 20 m | Do wiązania palet i mocowania plandeki |
| Grube kartony lub materac | 1–2 szt. | Na podłogę wewnętrzną |
| Śruby / gwoździe i młotek | – | Opcjonalnie, do wzmocnienia konstrukcji |
| Deski / płyty OSB | 2–4 szt. | Jeśli dostępne – dla wzmocnienia stropu |
| Koc termiczny (folia NRC) | 2–3 szt. | Izolacja i ciepło |
📐 2. KONSTRUKCJA (krok po kroku)
🕳️ Krok 1: Przygotuj teren
- Wybierz osłonięte miejsce (np. za garażem, żywopłotem, murem).
- Wykop prostokątną nieckę:
- głębokość: 40–60 cm
- szerokość: 2 m, długość: 2,5–3 m
🪵 Krok 2: Zbuduj ściany z palet
- Ustaw 4 palety pionowo – tworzą ściany boczne,
- Z tyłu możesz ustawić 1 paletę jako „plecy”,
- Połącz palety sznurkiem, drutem lub wbij gwoździe.
🧱 Krok 3: Wzmocnij ściany workami
- Ułóż worki z piaskiem lub ziemią na zewnątrz palet:
- 2–3 warstwy u podstawy,
- pionowo na ¾ wysokości,
- To zabezpiecza przed odłamkami i ciśnieniem.
🪵 Krok 4: Zbuduj dach
- Na górze połóż 2 palety poziomo (lub OSB),
- Przykryj plandeką i przysyp ziemią lub workami (dla izolacji i maskowania),
- Zostaw niewielki otwór wentylacyjny z rurką PCV lub szczeliną.
🚪 Krok 5: Wejście i wnętrze
- Wejście można osłonić:
- deską + materacem,
- workami ułożonymi w literę „L” (jak zasłona),
- W środku połóż kartony/materac, daj koce i wodę.
🧰 3. WYPOSAŻENIE (na przetrwanie do 72h)
| Co zabrać do środka | Minimum dla 2–4 osób |
|---|---|
| Woda pitna | 10–15 litrów |
| Jedzenie | Konserwy, suchary, batony, orzechy |
| Latarka + baterie | 2 szt. |
| Radio na baterie | 1 szt. |
| Apteczka | Bandaże, leki, środki dezynfekujące |
| Toaleta prowizoryczna | Wiadro + worki na śmieci + papier |
| Dokumenty, gotówka, telefon | W szczelnym opakowaniu |
| Ciepłe koce, ubrania, śpiwory | Min. 1 na osobę |
| Foliowe płachty (plandeki) | W razie potrzeby dodatkowej izolacji |
🎯 WSKAZÓWKI KOŃCOWE:
- Schron powinien być niski, niepozorny i maskowany (np. liśćmi, błotem),
- Codziennie sprawdzaj stan worków i wentylacji,
- Nie zapominaj o komunikacji – miej gotowy telefon z powerbankiem lub zapasową kartą SIM.