Temperatura otoczenia ma duży wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka — zarówno zbyt niska, jak i zbyt wysoka może być niebezpieczna. Oto główne sposoby, w jakie temperatura wpływa na ciało:
🧊 Niska temperatura (zimno)
1. Zwężenie naczyń krwionośnych – organizm ogranicza dopływ krwi do skóry i kończyn, by chronić narządy wewnętrzne. Może to prowadzić do:
- odmrożeń,
- spadku temperatury ciała (hipotermii).
2. Drżenie mięśni – ciało próbuje wytworzyć ciepło przez mimowolne skurcze mięśni (dreszcze).
3. Spowolnienie procesów metabolicznych i funkcji poznawczych – przy głębokiej hipotermii człowiek może być zdezorientowany, senny, a nawet stracić przytomność.
🔥 Wysoka temperatura (upał)
1. Rozszerzenie naczyń krwionośnych – organizm próbuje się schłodzić, przez co może dojść do:
- spadku ciśnienia krwi,
- zawrotów głowy,
- omdleń.
2. Pocenie się – kluczowy mechanizm chłodzenia, ale prowadzi do:
- odwodnienia,
- utraty elektrolitów (np. sodu, potasu).
3. Przegrzanie (hipertermia) – może prowadzić do:
- udaru cieplnego (stan zagrożenia życia),
- uszkodzeń mózgu i narządów wewnętrznych.
⚖️ Temperatura a układ odpornościowy i ogólne samopoczucie
- Umiarkowane chłody mogą hartować organizm i poprawiać odporność.
- Nadmierne ciepło i stres cieplny mogą osłabiać odporność i zwiększać podatność na infekcje.
Najlepsze materiały odzieżowe chroniące przed zimnem to te, które skutecznie izolują ciepło, odprowadzają wilgoć i chronią przed wiatrem. Poniżej znajdziesz zestawienie najskuteczniejszych materiałów z podziałem na warstwy ubioru:
🧥 1. Warstwa bazowa (przylegająca do ciała) – odprowadza pot i utrzymuje suchość
- Wełna merino – naturalna, bardzo ciepła, oddychająca i nie chłonie zapachów.
- Poliester techniczny (np. Polartec Power Dry) – szybkoschnący, lekki i elastyczny.
- Jedwab (rzadziej) – ciepły i lekki, ale mniej oddychający niż wełna merino.
✅ Unikaj: bawełny – chłonie pot i długo schnie, przez co wychładza ciało.
🧤 2. Warstwa izolacyjna (zatrzymuje ciepło)
- Puch naturalny – doskonała izolacja termiczna, bardzo lekki, ale traci właściwości po zamoknięciu.
- Syntetyczny puch (np. Primaloft, Climashield) – dobrze izoluje nawet gdy jest mokry, bardziej odporny na warunki atmosferyczne.
- Polartec (polar) – lekki, miękki, ciepły i oddychający.
🧣 3. Warstwa zewnętrzna (ochrona przed wiatrem i wodą)
- Gore-Tex / eVent / Dermizax – wodoodporne i wiatroszczelne membrany, które jednocześnie „oddychają”.
- Softshell – elastyczny, oddychający, wiatroszczelny (choć nie zawsze w 100%), idealny przy umiarkowanym deszczu i śniegu.
- Hardshell – mocniejsze kurtki z pełną ochroną przed deszczem i śniegiem.
🧦 Dodatki i inne materiały:
- Thinsulate – cienka, lekka, a bardzo ciepła izolacja (często w rękawicach i czapkach).
- Windstopper – blokuje wiatr, często stosowany w czapkach, rękawicach i kurtkach.
- Wełna owcza (np. loden) – cięższa, ale bardzo ciepła i naturalna.
Odzież chroniąca przed upałem powinna chłodzić organizm, odprowadzać pot i chronić przed promieniowaniem UV. Kluczowe są właściwości oddychające, lekkość oraz jasne kolory. Oto najlepsze materiały odzieżowe na gorące warunki:
☀️ 1. Naturalne materiały – przewiewne i oddychające
- Len
▸ bardzo przewiewny, lekki, doskonale oddaje ciepło
▸ idealny na upały, ale łatwo się gniecie - Bawełna (cieńsza, najlepiej organiczna)
▸ chłonna i oddychająca
▸ dobra na suchy upał, ale przy dużej wilgotności może zatrzymywać pot - Bambus (wiskoza bambusowa)
▸ miękka, przewiewna, naturalnie antybakteryjna
▸ lepiej odprowadza wilgoć niż bawełna
🧵 2. Materiały techniczne (syntetyczne)
- Coolmax
▸ opracowany do aktywności w wysokich temperaturach
▸ bardzo dobrze odprowadza wilgoć i schnie błyskawicznie - Tencel (lyocell)
▸ produkowany z celulozy drzewnej, bardzo miękki i przewiewny
▸ dobrze chłonie wilgoć, przyjemny dla skóry - Poliester z technologią odprowadzania wilgoci
▸ w nowoczesnych wersjach (np. Dri-FIT, Climalite) działa lepiej niż klasyczny poliester
▸ odporny na zagniecenia i bardzo lekki
🧢 3. Dodatkowe właściwości, na które warto zwrócić uwagę:
- UPF 30+ lub 50+ (ochrona UV) – odzież z filtrem UV chroni skórę przed szkodliwym promieniowaniem.
- Kolory – jasne (biały, beż, jasnoszary) odbijają światło słoneczne, zamiast je pochłaniać.
- Tkanina typu ripstop lub siateczkowa – zapewnia dodatkową wentylację.